Piliç Topkapı; Osmanlı Saray Mutfağının bilinen ve halen uygulanan en meşhur tariflerinden birisi. Tavuk but eti, incecik dövülerek içi zengin bir iç pilav ile doldurulup fırınlanıyor. Tam bir lezzet şöleni ve davet yemeği. Afiyet olsun!
Kemikleri alınmış tavuk butlarını hafifçe dövdürün. Evde hazırlıyorsanız kalınca bir kavanozun alt tarafı ile döverek inceltebilirsiniz. Butların derileri üzerinde kalmalıdır.
Süt, soğan suyu, ezilmiş sarımsak, toz kırmızı biber, kimyon, karabiber ve tuzu bir kasede karıştırın.
Tavuk butlarını kaseye alıp marinasyon malzemesi ile iyice harmanlayın. Buzdolabına kaldırarak en az 1 saat dinlendirin.
İç pilav için pirinçleri yıkayıp 15-20 dakika ılık tuzlu suda bekletin.
Kuru soğanı soyup ince yemeklik doğrayın. Zeytinyağı ve tereyağını uygun bir tavada ısıtıp soğanları ve dolmalık fıstıkları pembeleşinceye kadar kavurun.
Kuş üzümlerini sıcak suda 10 dakika bekletip yıkayın, varsa saplarını ayıklayın. Kavrulan soğanlara ilave edip 4-5 dakika kavurmaya devam edin.
Pirinçleri bol sudan geçirip süzün. Kavrulan soğanlara ekleyip pirinçler şeffaflaşıncaya kadar kavurun.
Kavrulan pirinçlere 1 bardak sıcak tavuk suyunu (veya içme suyu) ilave edip baharat ve tuzu ekleyin.
İç pilavı kısık ateşe alıp suyunu çekinceye kadar pişirin. Pişen pilavı kenara alıp 5-6 dakika dinlendirin.
Fırın tepsisine aldığınız tavuk butlarının (derisi altta kalacak şekilde) ortalarına aldığı kadar iç pilav koyarak sarın ve kürdanla sabitleyin.
Domates salçasını zeytinyağı ve 1 çay bardağı sıcak suyla incelterek bu sosu tavukların üzerine gezdirin.
Sarılan tavukları önceden 200 derecede ısıttığınız fırında, yaklaşık 30 dakika fırınlayın. Üzerleri kızarıp renk alan tavukları fırından çıkarıp 4-5 dakika dinlendirin ve sıcak sıcak servis edin. Afiyet olsun!
Not: Piliç sarmalarını patates püresi veya patlıcan beğendi üzerinde tabaklayarak sunum yapabilirsiniz.
🍗 Piliç Topkapı: Osmanlı Sarayı'ndan Günümüze Lezzetli Bir Miras
Piliç Topkapı, adını İstanbul'un efsanevi Topkapı Sarayı'ndan alan, köklü tarihe sahip bir Osmanlı yemeğidir. Rivayete göre, bu lezzet 15. yüzyılda saray mutfağında (Matbah-ı Âmire) doğmuştur. Özellikle Fatih Sultan Mehmet döneminde av partileri sonrası hazırlanan ziyafetlerde servis edildiği söylenir. 🏹👑
🔍 Yemeğin Hikayesi ve Özellikleri:
Sarayın İhtişamı Sofraya Yansıyor: Kaynaklara göre, Topkapı mutfak kayıtlarında "Topkapı Tavuğu" olarak geçen bu yemek, dönemin şaşaalı sofralarını süsleyen özel tariflerdendi.
Malzemelerdeki Zarafet: Tavuk göğsü, tereyağı, limon suyu, safran ve baharatlarla hazırlanır. Safranın altın rengi ve limonun ferahlığı, yemeğe görsel ve lezzet şöleni katar. 🌼🍋
Pişirme Tekniği: Tavuk eti, tereyağında özenle kavrulduktan sonra limonlu-safranlı sosla buluşur. Bu basit ama dengeli harman, etinin yumuşacık ve sulu kalmasını sağlar.
📜 Tarihsel Kayıtlar ve Günümüze Yansıması:
Şef ve Osmanlı mutfağı araştırmacısı Ömür Akkor, Topkapı Sarayı arşivlerinde bu tarife rastlandığını belirtir. Yemek, sarayda "piliç" (genç tavuk) etiyle yapıldığı için "Piliç Topkapı" adını almıştır.
Günümüzde İstanbul'un geleneksel restoranlarında (Deraliye Restaurant gibi) ve Osmanlı mutfağı sunan mekânlarda bu lezzeti orijinaline yakın formda tatmak mümkün.
🌟 Neden Özel?
Osmanlı'da tavuk yemekleri genellikle şifalı ve hafif kabul edildiğinden, saray hekimlerince de önerilirdi. Piliç Topkapı, hem sade lezzeti hem de sarayın estetik sunumu ile bugün hâlâ "Osmanlı'nın zarif sofralarının simgesi" olarak anılır.
Unutmayın: Her bir malzemenin üzerine tıklayarak o malzemenin kullanıldığı başka tariflere de ulaşabilirsiniz.
Tavuk But:
Tavuk but, kas gelişimi için yüksek kaliteli protein sunar. B6 ve B12 vitaminleri ile enerji metabolizmasını destekler, sinir sistemi sağlığına katkıda bulunur. Kırmızı ete oranla daha az doymuş yağ içerirken, demir ve çinko ile bağışıklığı güçlendirir. Özellikle içerdiği kolajen, cilt ve eklem sağlığı için faydalıdır. Patates, havuç, mantar gibi sebzeler ve kekik, sarımsak gibi baharatlarla harika uyum sağlar.
Pirinç:
Pirinç, dünya genelinde temel bir besin kaynağıdır. Kompleks karbonhidratlar sayesinde uzun süreli enerji sağlar, B vitaminleri ile metabolizmayı destekler ve doğal olarak glütensizdir, bu da onu glüten hassasiyeti olanlar için ideal kılar. Özellikle kahverengi pirinç, lif içeriğiyle sindirim sağlığına katkıda bulunur. Mercimek, nohut gibi bakliyatlar, sebzeler ve çeşitli etlerle mükemmel uyum sağlar. Sağlıklı ve doyurucu öğünlerin vazgeçilmezidir.
Dolmalık Fıstık (Çam):
Dolmalık Fıstık (Çam), pinolenik asit içeriğiyle tokluk hissini artırarak iştah kontrolüne yardımcı olabilen, kalp dostu tekli doymamış yağlarca zengin, besleyici bir kuruyemiştir. E vitamini ve antioksidan deposu olup cilt sağlığını destekler. Magnezyum, demir ve çinko gibi minerallerle enerji metabolizmasına katkıda bulunur. Özellikle pesto sosu, Akdeniz salataları, ıspanaklı yemekler, pilavlar ve tatlılarda benzersiz bir aroma ve doku katmanı sunar.
Kuş Üzümü:
Kuş üzümü, güçlü antioksidanları ve lif içeriğiyle dikkat çeker. Özellikle demir, potasyum ve kalsiyum açısından zengindir. Hücre yenilenmesini destekler, sindirime yardımcı olur ve kan şekerini dengelemeye katkıda bulunur. Pilavlar, dolmalar, tatlılar ve salatalara eşsiz bir lezzet katar. Badem, ceviz ve tarçınla uyumludur.
Soğan Suyu:
Soğan suyu, özellikle kuersetin gibi flavonoidler sayesinde güçlü antioksidan ve antienflamatuar etkilere sahiptir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, sindirim sağlığını destekler ve kan şekeri düzenlemesine yardımcı olabilir. Zengin C vitamini içeriğiyle de dikkat çeker. Tadını dengelemek ve faydalarını artırmak için bal, limon suyu veya taze zencefil ile mükemmel uyum sağlar.
Süt:
Süt, kalsiyum ve D vitamini açısından zengin olup kemik ve diş sağlığını destekler. Yüksek kaliteli protein içeriği kas gelişimi için önemlidir. B vitaminleri (B2, B12) enerji metabolizmasına katkıda bulunur ve sinir sistemi sağlığını destekler. Bağışıklık sistemini güçlendiren bileşenler içerir. Kahve, tahıl, meyve, bal veya kakao ile mükemmel uyum sağlar. Tatlı ve tuzlu birçok tarifin vazgeçilmez temelidir.
Karabiber:
Karabiber, mutfakların vazgeçilmezi olup sadece lezzet değil, sağlık faydaları da sunar. İçerdiği piperin sayesinde güçlü antioksidan özelliklere sahiptir ve serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olur. Sindirim sistemini uyararak besin emilimini artırabilir, özellikle zerdeçalda bulunan kurkuminin biyoyararlanımını önemli ölçüde yükseltir. Ayrıca, gaz ve şişkinliği azaltmada etkilidir. Metabolizmayı hafifçe hızlandırıcı etkisi de bulunur. Kırmızı etlerden kümes hayvanlarına, sebze yemeklerinden çorbalara kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Limon, sarımsak, kimyon ve kişniş gibi baharatlarla mükemmel uyum sağlar, yemeklere derinlik katar.
Tuz:
Tuz, yemeklere eşsiz lezzet katan ve doğal koruyucu olarak kullanılan temel bir mineraldir. Vücudun su dengesi, sinir ve kas fonksiyonları için hayati elektrolit dengesini sağlar. Baharatlar, otlar ve yağlarla mükemmel uyum sağlayıp her yemeğin tadını zenginleştirir. Sofraların vazgeçilmezidir.
Sarımsak:
Sarımsak, içerdiği allisin bileşiği sayesinde güçlü antioksidan ve antienflamatuar özellikler sunar. Bağışıklık sistemini destekleyerek hastalıklara karşı direnci artırabilir. Ayrıca, kan basıncını düzenlemeye ve kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olarak kalp-damar sağlığına katkıda bulunur. Geleneksel tıpta yaygınca kullanılan sarımsak, sindirimi destekleyici etkileriyle de bilinir. Et yemekleri, sebze sote ve Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi olup, biberiye, kekik gibi otlarla harika uyum sağlar.
Kuru Soğan:
Kuru soğan, mutfakların temel taşı ve güçlü bir antioksidan deposudur. İçerdiği kuersetin sayesinde vücudu serbest radikallere karşı korur, iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur ve kalp sağlığını destekleyebilir. C ve B6 vitaminleri ile manganez açısından zengin olup, bağışıklık sistemini güçlendirir. Prebiyotik lifleri sayesinde sindirim sağlığına katkıda bulunur. Et yemeklerinden sebze sotelere, pilavlardan çorbalara kadar geniş bir yelpazede kullanılır. Sarımsak, domates, biber ve kırmızı et ile mükemmel uyum sağlar.
Zeytinyağı:
Zeytinyağı, özellikle sızma haliyle, içerdiği yüksek polifenol antioksidanları ve tekli doymamış yağ asitleri (oleik asit) sayesinde güçlü bir sağlık kaynağıdır. Kalp sağlığını destekleyerek kötü kolesterol (LDL) seviyesini düşürmeye, iyi kolesterolü (HDL) yükseltmeye yardımcı olur. Anti-inflamatuar özellikleriyle vücuttaki iltihaplanmayı azaltır, hücre hasarını önler ve kronik hastalıklara karşı koruma sağlar. Sindirim sistemini destekler ve cilt sağlığına da katkıda bulunur. Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi olup salatalardan sebze yemeklerine, balıktan baklagillere ve taze ekmekle muhteşem uyum sağlar.
Tereyağı:
Tereyağı, sütten elde edilen, zengin lezzetli bir yağdır. A, D, E, K2 gibi yağda çözünen vitaminler ve sağlıklı yağ asitleri içerir, enerji kaynağıdır. Sindirimi kolaydır. Yemeklere, pilavlara lezzet katar, ekmek üstüne sürülerek veya soslarda kullanılır. Kahvaltı sofralarının ve çeşitli tariflerin vazgeçilmezidir.
Yenibahar:
Yenibahar, Jamaika biber ağacının kurutulmuş meyvesidir. Adını tarçın, karanfil ve muskat gibi baharatların birleşimini andıran aromasından alır. Sindirim sistemini rahatlatıcı, gaz giderici ve hafif ağrı kesici (kas ağrıları, baş ağrısı) özellikleriyle bilinir. Güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar bileşikler içerir. Et yemekleri, turşular, çorbalar ve bazı tatlılarla (kurabiye, kek) mükemmel uyum sağlar. Özellikle karanfil ve tarçınla birlikte kullanıldığında lezzetini pekiştirir.
Toz Tarçın:
Toz Tarçın, sadece tatlılara lezzet katmakla kalmaz, aynı zamanda sağlık faydalarıyla da öne çıkar. Kan şekerini dengelemeye yardımcı olan güçlü bileşenler içerir ve zengin antioksidan yapısıyla hücresel hasara karşı koruma sağlar. İltihaplanmayı azaltıcı etkisi ve kolesterol seviyelerini dengeleme potansiyeliyle kalp sağlığını destekler. Özellikle elma, bal, kahve, yulaf ezmesi ve kakao ile harika bir uyum yakalar, tariflerinize sıcak ve baharatlı bir derinlik katar.
Tavuk Suyu:
Tavuk suyu, içeriğindeki zengin kolajenle eklem sağlığını destekler, cilt elastikiyetini artırır ve bağırsak bariyerini güçlendirerek sindirimi iyileştirir. Glisin ve prolin gibi amino asitler bağışıklık sistemini destekler, iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca, kıkırdak yapısına faydalı bileşenler içerir. Özellikle soğuk algınlığı ve grip dönemlerinde vücudun toparlanmasına katkıda bulunur. Pirinç, şehriye, çeşitli sebzeler ve limon ile mükemmel uyum sağlar.
Su:
Su, yaşamın temelidir ve vücut fonksiyonları için vazgeçilmezdir. Besin ve oksijenin hücrelere taşınması, metabolik atıkların böbrekler aracılığıyla vücuttan atılması ve vücut ısısının dengelenmesi suyun ana görevlerindendir. Eklem sağlığı, organların korunması ve hücresel işlevlerin sürdürülmesi için elzemdir. Dehidrasyon, enerji düşüklüğü ve böbrek sorunlarına yol açar. Su, lifli meyve ve sebzelerle tüketildiğinde sindirimi kolaylaştırır. Elektrolit dengesi için maden suyu veya bitki çaylarıyla iyi bir kombinasyon oluşturur.
Domates Salçası:
Domates Salçası, güçlü bir antioksidan olan likopenin ısıtılarak biyo-yararlılığının arttığı konsantre bir kaynaktır. Bu özelliğiyle kalp sağlığını destekler ve özellikle prostat kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Aynı zamanda K vitamini ve potasyum içerir. Zeytinyağı ile birlikte tüketildiğinde likopen emilimi artar. Soğan, sarımsak, kırmızı et ve baklagillerle mükemmel uyum sağlar, yemeklere derinlik ve umami katar.
Jasmin (Yasemin) pirinci, kokusu ve ince, narin yapısı ile diğer pirinçlerden oldukça farklı. Güneydoğu Asya, özellikle Tayland'da yetiştirilen Jasmin pirinç, uzun ve ince tanelidir. Pişirildiğinde hafif…
Yılbaşı sofralarında hindi veya tavuk yemeklerinin yanına çok yakışacak buram buram baharat kokan bu tarif, bütün lezzetleri tek tabakta topluyor. Afiyet olsun! Pirinçleri sudan geçirip tuzlu ılık suda…
Mahluta çorbası, sıcak ve besleyici bir başlangıç olarak sofralarda yerini alır. Mercimek ve pirincin buluştuğu bu nefis çorba, geleneksel baharatlarla zenginleştirilir ve kıvamı ile damaklarda iz bırakır.…
Salçalı Salam, basit ve hızlı bir atıştırmalıktır. Hem sıcak hem de soğuk olarak tüketilebilir. Pratik olmasıyla yoğun günler için kurtarıcı bir tariftir. Salamları doğra: Salamları dilediğiniz…
15 DK
Dolabınızdaki malzemeye göre tarifler!
Türk ve Yunan mutfaklarından, özenle hazırlanmış ve elinizdeki malzemelere göre filtrelenmiş akıllı tarifler parmaklarınızın ucunda!
Bir garnitür pilavı, bir eşlikçi veya ana yemek. Kızarmış patlıcanın enfes lezzeti pilavla buluşuyor. Hemen her et ızgarasına, köftelere, tavuklara çok yakışıyor. Afiyet olsun! Pirinci tel süzgeçe…
Pirinçli yayla çorbası, yoğurdun ve pirincin mütevazı birleşimiyle ortaya çıkan, sade ama bir o kadar doyurucu bir lezzettir. Pratikliği ve doyuruculuğuyla sofralara farklı bir tat katan bu çorbanın her…
4 Kişilik
Hazırlık: 20 DK
30 DK
